چگونه با Google Earth Engineنقشههای تغییر کاربری اراضی را در ۵ دقیقه تولید کنیم؟
تغییر کاربری اراضی (Land Use/Land Cover Change) یا (LULC) یکی از مهمترین شاخصهای نظارت بر محیط زیست، برنامهریزی شهری و مدیریت منابع طبیعی است. در گذشته، تولید چنین نقشههایی نیازمند دانش فنی بالا، نرمافزارهای گرانقیمت و زمانبر بود. اما امروزه با ظهور Google Earth Engine (GEE)، این فرآیند بهطور چشمگیری سادهتر، سریعتر و رایگان شده است. در این مقاله، یک روش گامبهگام برای تولید نقشه تغییر کاربری اراضی بین دو دوره زمانی با استفاده از GEE ارائه میشود.
چرا Google Earth Engine؟
Google Earth Engine یک پلتفرم ابری است که به کاربران امکان پردازش میلیاردها تصویر ماهوارهای (مانند Landsat و Sentinel) را بدون نیاز به دانلود دادهها فراهم میکند. این پلتفرم با ترکیب قدرت محاسباتی بالا و کتابخانههای آماده، امکان تحلیلهای زمانبر را در چند دقیقه ممکن میسازد.
مراحل کلی تولید نقشه تغییر کاربری اراضی
1. انتخاب منطقه مورد مطالعه
2. انتخاب دو دوره زمانی (مثلاً 2010 و 2020)
3. دریافت و پیشپردازش تصاویر ماهوارهای
4. طبقهبندی خودکار کاربری اراضی
4. محاسبه و تجسم تغییرات
کد عملی در Google Earth Engine
```
var roi = / your geometry here /;
var lc2020 = ee.Image('ESA/WorldCover/v100/2020');
var lc2021 = ee.Image('ESA/WorldCover/v200/2021');
var lc2020_map = lc2020.select('Map').clip(roi);
var lc2021_map = lc2021.select('Map').clip(roi);
var change = lc2020_map.neq(lc2021_map).selfMask();
Map.centerObject(roi, 10);
Map.addLayer(lc2020_map, {min: 10, max: 100, palette: [
'#006400', '#f0e68c', '#00ff00', '#0000ff',
'#808080', '#ffa500', '#800080', '#d2b48c',
'#ff0000', '#00ffff'
]}, 'LULC 2020');
Map.addLayer(change, {palette: ['red']}, 'نقاط تغییر');
```
تفسیر نتایج
نقشه تغییرات تولیدشده نشان میدهد که کدام مناطق بین دو دوره دچار تغییر کاربری شدهاند — مثلاً جنگل به کشاورزی یا زمینهای بایر به مناطق شهری. این اطلاعات برای سیاستگذاران، برنامهریزان شهری و پژوهشگران محیط زیست بسیار ارزشمند است.
جمعبندی
با ابزارهایی مانند Google Earth Engine، دیگر نیازی به سختافزار قدرتمند یا نرمافزارهای پیچیده نیست. هر محقق یا دانشجویی میتواند در کمتر از ۵ دقیقه یک نقشه تغییر کاربری اراضی تولید کند و تصمیمگیریهای آگاهانهتری در حوزههای محیط زیست، کشاورزی یا شهرسازی داشته باشد.